Orca, Triton en de Varsity

Door Inez van Gijlswijk

‘Haha, Triton is echt een kanoclub’ is een uitspraak die bij menig Orcaan bekend zal zijn. Andersom werpt Triton ons graag de naam ‘Knorca’ toe en staan wij voor hen bekend als geitenwollensokken. Maar als de knorren die wij zijn heeft Orca meerdere keren aangetoond Triton te overtreffen tijdens dé wedstrijd waarin deze kanoclub zou moeten zegevieren: de Varsity. Zijn deze beschuldigingen naar ons toe dan wel terecht?

Ik sprak hierover met Geert Cirkel. Geert werd in 1997 lid van Orca. Sindsdien heeft hij niet alleen verschillende wedstrijden op internationaal niveau meegedaan (denk: wereldkampioenschappen en Olympische Spelen), maar stond hij liefst drie keer in de startblokken voor de Varsity. De oude vier waar hij zich in voortbewoog won deze dan ook drie keer: in 1999, 2000 en 2004. Inmiddels heeft hij een punt achter zijn roeicarrière gezet en is hij beloond met de titel van erelid.

Varsity magazine

Geert Cirkel bij zijn overwinning in 2004 (foto: Bert Kortman)

Orca’s successen 

‘De Varsity is echt een wedstrijd met historie’, zo vertelt hij me. ‘De wedstrijd was oorspronkelijk alleen bedoeld voor twee korporale roeiverenigingen, Laga uit Delft en Njord uit Leiden. Later mochten ook andere korporale verenigingen uit het land deelnemen. Daarna breidde de Varsity nog verder uit, waardoor niet-korporale roeiverenigingen zich in het startveld mochten mengen.’ En dat is wanneer Orca zich toelegde op haar startplek.

De Varsity bracht voor Orca verschillende successen mee. Naast de keren dat Geert Cirkel meedeed, behaalde Orca ook in de jaren tachtig al de winst. Verenigingsleden van de winnende ploeg moeten traditiegetrouw in het (ijskoude!) water springen en diens vereniging hoort na afloop een feest te organiseren. Maar het bestuur van Orca weigerde hier na de winst in 1980 aan mee te werken: deze feesten werden in die tijd bij de winnende vereniging gehouden en stonden bekend als feesten waarop alles vernield zou worden. Een soort van Project X Orca zou het geweest zijn. Vervolgens werd Orca twee jaar geschorst en uitgesloten van deelname. In het jaar dat onze vereniging weer mee mocht doen, zegevierde zij: de oude vier blikte en werd eerste. En Triton? Triton kon wel janken. Triton had al sinds 1967 de Varsity niet meer gewonnen. Maar ja, Triton is dan ook een kanoclub.

varsity 2004

Orca’s overwinning in 2004 (foto: Erwin Cardol)

Koorballen tegen de geitenwollensokken

‘De scheidslijn tussen korporale en niet-korporale verenigingen is steeds kleiner geworden’, zo gaat Geert verder. ‘Zeker tussen wedstrijdroeiers onderling bestaat er een goede sfeer.’ ‘En hoe zit dat dan met de Varsity?’ vroeg ik hem. ‘Ja, omdat de Varsity van oudsher een wedstrijd is waarop de koorballen tegen de geitenwollensokken strijden, ligt de scheidslijn wat genuanceerder. Tegenwoordig is de Varsity een wedstrijd die je als zware roeier naast de wereldkampioenschappen en de Olympische Spelen op je lijstje hebt staan. Maar de wedstrijd is verder geen maatstaf voor hoe goed een vereniging is.’ Het feit dat Triton al een poosje niet meer heeft gewonnen heeft dus niks met haar kwaliteiten te maken. Hoe komt het dan dat ze elk jaar verliezen?

‘Of een boot goed is of niet, hangt van de samenstelling af. Triton levert vaak één of twee goede roeiers af, maar de andere twee die de boot moeten vullen zijn vaak niet goed genoeg om de boot naar de overwinning te leiden.’ Dan blikt Geert terug: ‘vorig jaar hadden ze bijna gewonnen. Ware het niet dat Nereus nipt iets eerder de finish bereikte dan haar concurrenten. Oud-Tritonezen stonden aan de kant toe te kijken. En ik kan je vertellen, er stonden tranen in hun ogen. Ze waren zo dicht bij die winst!’

Kanoclub

De Varsity is inmiddels uitgegroeid tot een begrip binnen roeiliefhebbend Nederland. Aangezien het Triton sinds lange tijd niet gelukt is op deze wedstrijd te zegevieren, is Triton met recht een kanoclub te noemen. Aankomende 6 April vindt de Varsity opnieuw plaats. Nieuwe ronde, nieuwe kansen om het tegendeel te bewijzen dus.

Misschien wordt het eens tijd voor Triton om een voorbeeld aan ons te nemen. In de topsport mag er dan weinig rivaliteit zijn, op het Merwede-kanaal is de spanning tussen Orca en Triton nog altijd om te snijden. Misschien wordt het eens tijd voor Triton om zich te ontdoen van jas en das en de stoute schoenen (of geitenwollensokken) aan te trekken: op z’n Orcaans naar de finish dus. Haal door, Triton!